حقوق بشر آنلاین
خبری تحلیلیحقوق بشر آنلاین
خبری تحلیلیآیا از انقلاب مردم تونس سوءاستفاده خواهد شد؟
قیام مردمی تونس در حال پرده‌گشایی از 23 سال دروغ، فساد و ظلم زین‌العابدین بن علی، رئیس جمهور غیرمردمی این کشور است.
گفته می‌شود در بحبوحه واکنش‌های خشونت‌آمیز علیه مردم تونس از سوی
نیروهای امنیتی، حداقل دخالت مستقیم ارتش، مداخله کشورهای خارجی برای حفظ سرمایه‌گذاری‌های
خود و نیز تلاش فرصت‌طلبان سیاسی برای یافتن جایگاه خود، وجود عنصر رهبری میان
مردم، به قیام مردم جهت و انگیزه می‌دهد.
در همین راستا، شبکه پرس‌تی‌وی مصاحبه‌ای را با سیف‌الدین فرجانی،
فعال حقوق بشر، درباره آن‌چه در پشت پرده میان بازیگران کلیدی در حال رخ دادن است انجام
داده که در ادامه متن آن را می‌خوانید...
پرس تی‌وی: رئیس
جمهور تونس از کشور فرار کرد و نخست وزیر به صفحه
تلویزیون آمد و اعلام داشت که مسئولیت کشور را بر عهده گرفته است. آیا این
همان
چیزی است که شما انتظار داشتید؟
فرجانی: ما انتظار
نداشتیم که این اتفاق به این سرعت رخ بدهد، اما
انتظار تغییر بنیادی در دولت را داشتیم. مسائلی که در حال رخ دادن است و
چیزهایی
که در حال روی دادن است کاملا برای منطقه و جهان عرب جنبه تاریخی دارد.
تنها مسئله
این است که ابهام بسیار بزرگی وجود دارد که آیا پیشنهادهای ارائه شده برای
حل
مشکلات که در حال حاضر در حال وقوع است، از جمله رهنمود استفاده از محمد
الغنوشی،
نخست وزیر سال‌خورده، برای تظاهرکنندگان راضی کننده خواهد بود یا خیر. تنها
می‌توان
منتظر ماند و نظاره‌گر آن چه که در آینده آشکار خواهد شد و رخ خواهد داد،
بود.
پرس تی‌وی: گزارش‌های غیرموثقی درباره درگیری نیروهای پلیس و ارتش در
پایتخت شنیده‌ایم.
آیا ممکن است شاهد درگیری ارتش و پلیس در پایتخت باشیم؟
فرجانی:
در حال حاضر به یک
دلیل ساده که همان روشن نبودن مسائل است، احتمال
وقوع همه گزینه‌ها وجود دارد. وضعیت بدین گونه است: ما در تونس بیش از 160
هزار نیروی
امنیتی داریم که از جانب "حزب مشروطه‌خواه دموکراتیک" پول دریافت می‌کنند
و حمایت می‌شوند و اکنون آن دولت سقوط کرده است. بنابراین، ما با یک سرویس
امنیتی
160 هزار نفری مواجهیم که نان خود را از قبل ترور جمعیت 10 میلیونی تونس
تامین می‌کند،
چه باید کرد؟ از سوی دیگر، ارتش 25 هزار عضو دارد. لذا، حتی اگر ارتش به
نوعی
کنترل را در دست بگیرد، از سرویس‌های امنیتی تونس ضعیف‌تر خواهد بود.
اکنون مسئله، خنثی
کردن و محدود کردن سرویس‌های امنیتی طی یک آینده
قابل پیش‌بینی است، یعنی تا زمانی که انتخابات آزاد و عادلانه برگزار شود.
دستان محمد الغنوشی
نیز همانند دیگر دولت‌مردان تونس به خون آلوده
است. لذا، او نمی‌تواند قابل اعتماد باشد. اکنون مسئله این است که بعد چه
اتفاقی
خواهد افتاد؟ چه کسی امور کشور را بر عهده خواهد گرفت؟ و از همین قبیل
پرسش‌ها، در
واقع این بزرگ‌ترین علامت سوال است. هیچ کس نمی‌داند که قرار است چه اتفاقی
بیفتد،
اما آن چه که روشن است این است که مردم تونس، اگر می‌خواهند دست‌آوردهای
آزادی خود
را حفظ کنند، باید و باید و باید به مجاهدت و جدال خود تا روشن شدن همه چیز
و
برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه ادامه دهند.
پرس تی‌وی: تا چه حد
این را می‌توان کودتای داخلی
دانست؟ آیا تاریخ بار دیگر خود را تکرار کرده است؟
زیر زمانی حبیب بورقیبه، رئیس جمهور تونس بود و بن علی 23 سال پیش قدرت را
در دست
گرفت و اکنون به نظر می‌‌رسد بن علی پس از 23 سال سرنوشت او را
پیدا کرده است؟
فرجانی: خوب، من فکر
نمی‌کنم این یک کودتای داخلی باشد، بلکه یک
انقلاب مردمی است. مسئله واقعی این است که پس از 23 سال ظلم، 23 سال تخریب
شأن و
منزلت مردم تونس، پس از 23 سال زیر سئوال بردن تمام جنبه‌های زندگی مردم از
جمله
زندگی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، مردم به‌پا خاستند. این که این حرکت مردمی
زمینه
را برای کودتا فراهم سازد یا خیر، یا این که این کودتا داخلی باشد یا خیر،
به باور
من نمی‌توان به یک دلیل ساده آن را کودتا خواند، زیرا ارتش بدون قیام مردمی
قدرت
لازم برای انجام کودتا را ندارد. مردم در تونس به‌پا خواسته‌اند، به سوی
آنها
شلیک شد، به سوی آنها گاز پرتاب شد، سرکوب شدند، گزارش‌هایی از وقوع تجاوز
در شهر
قفصه شنیده شد، در آن شهر دو نفر کشته شدند. بر اساس گزارش‌ها تاکنون 200
نفر کشته
شده‌اند. بنابراین، این یک قیام مردمی است و کودتا در معنای معمول آن نیست.
اگر می‌خواهید
بگویید که از انقلاب سوءاستفاده شده است، باید دید. و
این موضوع به طور کلی به درک مردم تونس باز می‌گردد.
پرس تی‌وی: ما اغلب
در جنبش‌های مردمی شاهد آن هستیم که مردم تصمیم می‌گیرند
که چیز متفاوتی را بخواهند (تغییر)، اما سیاست‌مداران چیزی را که مردم
می‌خواهند
به آنها نمی‌دهند. به لحاظ سیاسی چه کسی در تونس می‌تواند تغییر ایجاد
کند؟
فرجانی: من معتقدم
کسانی که می‌توانند به کشور تکانی بدهند رهبران
بومی اتحادیه‌های کارگری، رهبران قانونی و غیرقانونی مخالفان، و هر کسی که
خود را
در این انقلاب و قیام به عنوان رهبر نشان داده هستند. این چیزی نیست که شما
بتوانید در مفهوم کلاسیک آن بگویید سازماندهی شده یا برنامه‌ریزی شده است. آن چه که شما دارید ساختاری است
که
از 23 سال گذشته افرادی بسیار روشن‌فکر با سطح تحصیلات عالیه ایجاد کرده که
از
اینترنت استفاده می‌کنند، از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، قادرند
مفاهیم
دموکراسی را درک کنند و نیز قادرند مفاهیم آزادی که به مفهوم دولت اعتلا
می‌بخشد
را درک کنند.
بنابراین، آنها
مطالبات کلیدی دارند. لذا، هر کسی که در شرایط حاضر
رهبری را در دست می‌گیرد باید این مطالبات کلیدی را در محاسبات خود در نظر
بگیرد و
آنها را محقق کند. این مطالبات شامل آزادی بیان، آزادی دموکراسی، آزادی
برای بیان
آن که شما چه هستی و که هستی. و من فکر می‌کنم مردم نسبت به هرکسی که در
حال حاضر
در راس قدرت قرار دارد بسیار بدبین هستند. تغییری روان‌شناختی در میان مردم
تونس
رخ داده است.
منبع: پرس تی وی
