جان دادن فرزندی در آغوش مادر بدترین خاطره من از ویتنام بود

نیک مورتن، تفنگدار سابق ارتش آمریکا در جنگ ویتنام گفت: زمانی که داشتم در خیابان می رفتم، ناگهان مادری را دیدم که فرزندش را که براثر انفجار بمب مجروح شده بود، در حال جان دادن بود و او فرزندش را روی دست گرفته بود و به بیمارستان می برد.

صادق ترین راویان جنگ ها رزمندگان و سربازان میدان نبرد هستند که بی واسطه شاهدنبرد و جریانات آن هستند.

در این بین بسیاری از کهنه سربازان آمریکایی نقش مهمی در روشن کردن اذهان عمومی مردم دنیا نسبت به ماهیت جنگ ویتنام ایفا کردند.
"نیک مورتن " یک تفنگدار سابق ارتش آمریکا، یکی از همین کهنه سربازان است که حالا روایتی دست اول را از این جنگ و احساس خود را نسبت به آن ها در گفت و گویی دوستانه بیان می کند...

فارس: آقای "مورتن " اگر موافق باشید، گفت و گوی خودمان از زمان حضور شما در ارتش آمریکا شروع کنیم. شما چه موقع برای حضور در جنگ ویتنام به ارتش ایالات متحده پیوستید.

مورتن: بله من نیک مورتن هستم 72 سال سن دارم در در سال 1960 به نیروی دریایی آمریکا پیوستم .در آن زمان من در بخش رادار کشتی به مدت یک سال مشغول فعالیت بودم و بعد هم به ویتنام رفتم .در ویتنام ما محل سکونت نیروهایی که به ویتنام می آمدند را فراهم می کردیم. تا سال 1963 من در بین نیروهای آمریکایی مستقر در سایگون حضور داشتم و بعد از آن هم به مدت یک سال دیگر برای روزنامه انگلیسی زبان سایگون پست کار کردم و برای این کار به مناطق جنگی زیادی رفتم.

فارس :می توانید مهم ترین ماموریت نظامی خود را در این سه سال بیان کنید.

مورتن: "نگو دین دیم " دیکتاتور ویتنام جنوبی که توسط آمریکا حمایت می شد، دیگر میلی به مبارزه با ویت کنگ ها نداشت و البته به راحتی سرنگون شد. شبی که نظامیان ویتنامی وی را دستگیر کرد و من به همراه عده ای دیگر ماموریت پیدا کردیم که اطلاعاتی را درباره دستگیری وی به دست بیاوریم اما متوجه شدیم که او کشته شده است.

فارس:شما می دانستید که "دیم " با تحریک آمریکایی ها سرنگون شد.

مورتن: در آن زمان حرف هایی شنیده می شد مبنی بر اینکه آمریکا در کشته شدن وی نقش داشته است و به دنبال این بوده است که رهبری محبوب تری را برای حمایت از اشغالکر ی خود در ویتنام روی کار بیاورد کاری که هیچگاه موفق به انجام آن نشد

فارس:در زمانی که شما به عنوان خبرنگار در جبهه های جنگ حضور داشتید، اوضاع چه طور بود.

مورتن:زمانی که مشغول کار برای روزنامه انگلیسی زبان ویتنامی شدم با یک خبرنگار ویتنامی با محموله امداد رسانی که برای مردم وینام ارسال شده بود همراه شدیم که در طول مسیر همراه وینامی من پیشنهاد کرده که این کاروان را رها کنیم و برگردیم چون احساس می کرد که امنیت این مسیر بسیار پایین باشد.
5 مایل جلوتر کاروان توقف کرد و ما دیدیم که 8 مرد ویتنامی و یک دختر جوان که حدودا بیست سال سن داشت که سینه های آنها سوراخ سوراخ کرده بود و این صحنه برای من خیلی درد آور بود. این حس که زنان و کودکان و مردان ویتنامی در این جنگ که آمریکا به آنها تحمیل کرده بود بسیار آزار دهنده بود و من عمق این فاجعه را تا زمانی که به آمریکا بازگشته متوجه نشده بودم تا زمانی که تاریخ را مطالعه کردم و شاهد جنایات آمریکا در ویتنام بودم.

فارس: دلیل چنین خشونت و بی رحمی با مردمی عادی و کشاورز چه بود.

مورتن:دلیل اصلی چنین خشونتی این بود که به مردم ویتنام به عنوان انسان نگاه نمی شد، البته همه نظامی های آمریکایی اینطور نبودند. متاسفانه بعد از اینکه جنگ در ویتنام شدت بیشتری گرفت این ذهنیت به وجود آمده بود که نظامی های آمریکایی هر کس را بخواهند می توانند بکشند.

فارس:مگر شما و سایر جوانان آمریکایی ازچیزی که در ویتنام جریان داشتید، مطلع نبودید.

مورتن:در آن زمان همه جوانان هم سن من به خاطر تبلیغاتی که برای جنگ می شد دوست داشتند که به ارتش بپیوندن وبه ویتنام بروند تنها دلیلی که من می خواستم به وینام بروم هیجان بود و من به دنبال هیجان بودم.

فارس: راستی شما چیزی از عامل نارنجی چیزی شنیده بودید.

مورتن:یکی دیگر از اتفاق هایی که در ویتنام افتاد، استفاده ارتش آمریکا از عامل نارنجی بود. البته زمانی که ارتش آمریکا از این سم استفاده کرد، من ویتنام را ترک کرده بودم.

فارس:‌ بعد از تمام این سال ها حالا نظرتان در مورد سیاست های دولت آمریکا چیست.

مورتن :به نظرم در دولت آمرکیا بسیار نژادپرست است و زمانی که با کشوری دشمنی می کند آنها را طوری نمایش می دهد و برخورد می کند که آنها حیوان هستند و زمانی که چنین ذهنیتی را ایجاد می کنند بعد هر کاری را که بخواهند انجام می دهند . تکنولوژی که در اختیار دارند این تصور را برای آنها به وجود می آورد که شکست ناپذیر هستند در جنک ویتنام سربازهای آمریکایی مردم ویتنام را با الفاظ زشتی صدامی کردند و آنها را در تقسیم بندی انسان ها قرار نمی دادند . آمریکایی ها به تکنولوژی خود خیلی می بالند برای مثال زمانی که روی یک ناو قرار می گیرند تصور می کنند که تمام دنیا در تسخیر آنها است ولی تاریخ نشان داده است این روش فکر کردن که فرعون های مصر هم داشتند هیچکاه پیروز نخواهد بود .
اگر مادر بجه هایی که بر اثر عامل نارنجی به صورت ناقص به دنیا آمده اند از دولت آمریکا بخواهند که جوابگو این جنایت باشند اوباما چه برای جواب دادن خواهد داشت جز اینکه سکوت کند و حرفی نزند.

فارس:در پایان اگر می توانید بدترین خاطره ای که از آن زمان در ذهن خود دارید را بیان کنید.

مورتن:بدترین خاطره ای که از ویتنام به خاطر دارم مربوط به زمانی است، که برای کار به یک روزنامه انگلیسی زبان در ویتنام استخدام شدم. در آن زمان یک بار برای عکس برداری به منطقه ای اعزام شدم که یک بمب در آن منفجر شده بود و عده زیادی زخمی شده بودند.
بلافصله پس از گرفتن عکس ها آن ها را به خبرگزاری رویترز فروختم. زمانی که داشتم در خیابان می رفتم، ناگهان مادری را دیدم که فرزندش را که براثر انفجار بمب مجروح شده بود، در حال جان دادن بود و او فرزندش را روی دست گرفته بود و به بیمارستان می برد. این صحنه خیلی برای من سنگین بود تا جایی که تمام پولی را که بابت فروش عکس هایم گرفته بودم را به این مادر دادم تا برای مداوای فرزندش هزینه کند.

فارس:ممنون از زمانی که در اختیار ما قرار دادید